Ancistrocerus nigricornis is een vliesvleugelig insect uit de familie van de plooivleugelwespen (Vespidae).

Ancistrocerus nigricornis is in Nederland / België de enige muurwespensoort die overwintert als imago waardoor deze muurwesp vroeger in het jaar (vanaf februari) wordt waargenomen dan andere muurwespen (vanaf circa half mei).
De buiklijn van achterlijfsegment 2 vormt direct na de dwarsgroeve een opstaand randje. Van daaruit valt de buiklijn wat terug, een licht holle glooiing vormend. Richting het einde het achterlijfsegment 2 gaat die holle lijn over in licht bollend of vlakke lijn.
De gele tekening op het eerste achterlijfsegment is U-vormig.
Onderzijde van de antenneschacht meestal over de gehele lengte geel.
Gele eindband op tergieten 1 t/m 5. Tergiet 6 meestal donker.
Bijna altijd duidelijke gele vlekken op het scutellum en bij circa 1/3 van de waarnemingen ook kleinere gele vlekken op het metanotum.